ZIJ onthaast. Ons jaarthema klinkt misschien wel een beetje cliché. Het woord onthaasten lijkt momenteel overal op te poppen. Het is hip, een heuse trend onder de millennials. We zoeken naar manieren om aan de rat race in Nederland te ontsnappen. We gaan op sabbatical, wereldreis, kopen een camperbusje, gaan op pilates, starten de dag met een kleine check-in en lezen tientallen zelf-hulp boeken om ons ook maar iets verder te helpen in het uitbannen van onze haast. Herkenbaar? Voor veel van onze ZIJ leden wel. We klagen samen over hoe onze agenda’s, na die rustige coronatijd, alweer bomvol staan met van alles en nog wat.

En toen stuitten we op het boek ‘De radicale uitbanning van haast’ van John Mark Comer. Voor sommigen misschien een bekende naam en titel. Voor anderen misschien onbekend. Daarom een kleine introductie. John Mark Comer is een jonge, Amerikaans predikant en auteur. In zijn boeken beschrijft hij actuele thema’s op een toegankelijke manier in het perspectief van het Christelijke geloof. Hij is ook in Nederland inmiddels razen populair. In het boek ‘De radicale uitbanning van haast’ schrijft hij zijn verhaal over jezelf staande proberen te houden in een tijdperk van smartphones, wifi, 24/7 nieuwsberichten, verstedelijking, non-stop lawaai en een jachtig leven. ‘Wie ben ik aan het worden?’ was de vraag die hem telkens weer bezig hield. Als hij naar zichzelf keek, zag hij een man die ‘succesvol’ was, maar zich ongelukkig voelde: gestrest, gejaagd, afgestompt. Tot zijn mentor hem wees op de volgende woorden:

‘Ban meedogenloos de haast uit je leven. Haast is de grote vijand van het geestelijke leven.’

Haast weerhoudt ons volgens John Mark Comer niet alleen van de liefde, vreugde en vrede van Gods Koninkrijk, maar het houdt ons af van God zelf. Gewoon door onze aandacht op te eisen. Te vaak bestrijden we alleen de symptomen van de onrust in ons leven in plaats van te proberen de oorzaak ervan aan te pakken. In dit boek geeft Comer een soort roadmap om emotioneel en geestelijk gezond te blijven in de onrust van deze tijd. Voor ons een enorm inspirerend boek, zo inspirerend dat het de basis voor ons jaarthema werd.

Want de oplossing van dit probleem kan je volgens Comer eigenlijk in een zin beschrijven: de oplossing is vertragen en je leven vereenvoudigen rondom de dingen die echt belangrijk zijn.

Makkelijker gezegd dan gedaan zul je misschien denken. Dingen die echt belangrijk zijn; dat verschilt toch per persoon. Mijn lijstje met dingen die belangrijk zijn is misschien wel enorm lang. Ik weet niet eens waar ik moet beginnen met vertragen. Maar dan lezen we Mattheüs 11 vers 28-30.

‘Komt tot Mij, allen, die vermoeid en belast zijn, en Ik zal u rust geven; neemt mijn juk op u en leer van Mij, want Ik ben zachtmoedig en nederig van hart, en gij zult rust vinden voor uw zielen; want mijn juk is zacht en mijn last is licht.

Theoloog Eugene Peterson schreef hierop de volgende parafrase:

‘Ben je moe? Uitgeput? Opgebrand? Kom naar Mij toe. Kom met Mij mee en vind je leven terug. Ik zal je laten zien hoe je echt uit kunt rusten. Wandel met Me mee en werk naast Me – kijk maar hoe Ik het doe. Leer het ongedwongen ritme van genade kennen. Ik zal je niets zwaars opleggen, of iets wat niet bij je past. Blijf in Mijn gezelschap, dan leer je echt te leven – vrij en licht.’

Mattheüs 11 is een uitnodiging – voor iedereen die moe is, opgebrand of gestrest. Iedereen die vaststaat in het verkeer, achterloopt met zijn to-do lijst, iedereen die het zoveelste kopje koffie moet halen om de dag door te komen.

Jezus nodigt jou uit om Zijn ‘juk’ op je te nemen – om het leven door te gaan aan zijn zijde en van hem te leren hoe je het gewicht van het leven met gemak op je schouders kunt dragen. Hoe je de rat race samenleving achter je kunt laten en rust kunt vinden voor je ziel.

Maar als ik een volgeling van Jezus ben, hoe kan het dan dat ik nog steeds moe en uitgeput ben?  Hoe kan het dan dat ik die rust nog steeds niet heb gevonden? In zijn boek haalt John Marc Comer en stuk van Filosoof Dallas Willard aan.

‘In deze waarheid ligt het geheim van het zachte Juk: volkomen leven zoals Jezus leefde door Zijn gehele levensstijl over te nemen… Onze fout is dat we denken dat het volgen van Jezus alleen inhoudt dat ze van onze vijanden houden, de ‘tweede mijl’ met iemand gaan, de andere wang toekeren, geduldig en hoopvol lijden – terwijl je verder leeft zoals de mensen om je heen. Een strategie gedoemd te mislukken. Want als je echt het leven van Jezus, zijn zachte Juk, wil ervaren, moet je je Jezus’ levensstijl eigen maken. We moeten Jezus’ gebruiken ons eigen maken. En die gebruiken vinden we, verassend, gewoon terug in de bijbel.

In het boek worden vier verschillende gebruiken van Jezus uitgediept. Vier leefregels die Jezus in zijn eigen leven toepaste en die ons kunnen helpen te onthaasten.

  1. Stilte en afzondering
  2. Het vieren van de Sabbat
  3. Eenvoud
  4. Vertragen

Onze ZIJ evenementen hopen dit jaar in het teken te staan van deze vier gebruiken. Eind november hopen we samen aan de slag te gaan met het thema Eenvoud. Begin volgend jaar hopen we samen de Sabbat te vieren en hier over te leren. Ons grote event zal dit jaar in het teken staan van vertragen. Maar afgelopen zaterdag startten we met Stilte en afzondering.

Jezus zocht vaak de stilte op. Aan het einde van Mattheüs 3 staat de geschiedenis van Jezus’ doop. Als hij uit het water omhoogkomt, klinkt letterlijk een stem uit de hemel: ‘Dit is Mijn geliefde Zoon, in wie Ik Mijn welbehagen heb!’

Maar direct hierna lezen we: ‘Toen werd Jezus door de Geest weggeleid naar de woestijn om verzocht te worden door de duivel. En nadat Hij 40 dagen en 40 nachten had gevast, kreeg Hij ten slotte honger. En de verzoeker kwam bij Hem…. ‘

Het eerste wat Jezus deed na zijn doop was naar de woestijn gaan. Het Griekse woord voor Woestijn is eremos. Dit heeft een hele rij aan betekenissen, waaronder de verlaten plaats, de eenzame plaats en de stille plaats.

Sommige mensen zien de woestijn als een plaats waar Jezus zwak was. Waar Hij werd verzocht werd door de duivel. Maar eigenlijk is het precies andersom: de woestijn is een plaats van kracht.

Jezus werd door de Geest weggeleid naar de woestijn, want daar en alleen daar, was Jezus op het hoogtepunt van Zijn Geestelijke macht. Pas na anderhalve maand vasten en bidden op die stille plaats had Hij het vermogen om het tegen de duivel op te nemen en er zonder kleerscheuren vanaf te komen.

In het nieuwe testament lezen we nog veel vaker over Jezus die zich terugtrekt naar een stille plaats. In Markus 6 staat zelfs ‘Hijzelf trok zich geregeld terug op een eenzame plaats om er te bidden.’ Het was een van zijn dagelijkse gewoonten. Met name in het evangelie van Lukas lezen we dat hoe drukker Jezus was, hoe vaker hij zich terugtrok op Zijn stille plaats om te bidden.

Meestal is het in ons eigen leven precies het tegenovergestelde. Als we het druk krijgen en het leven hectisch is, is de stille plaats een van de eerste dingen die bij ons moet wijken. Het eerste wat we kwijtraken is de tijd om ongehaast bij God te zijn, in de stilte, om te bidden, om te wachten tot onze geest ons lichaam weer heeft ingehaald.

Juist on drukke perioden hebben we meer tijd op een stille plaats nodig, niet minder. En als je nu een hele lijst met excuses hebt – ik ben fulltime moeder, ik heb een drukke baan waarvoor ik vroeg uit bed moet, ik ben extravert, ik heb ADHD, etc. – denk dan eerst hierover na: Jezus had Zijn tijd op de stille plaats hard nodig. Denk jij dan echt zonder te kunnen?

Hopelijk zien we jou tijdens ons volgende event in november!